Το καλοκαίρι έχει εδώ και καιρό μπει και επισήμως. Άλλοι έχουν ήδη ξεκινήσει τις αποδράσεις τους στη θάλασσα, άλλοι ίσως όχι ακόμη. Όπως και να έχει, σίγουρα όλοι μας έχουμε ενημερωθεί για ένα νέο «φαινόμενο» που καλούμαστε φέτος να προσέξουμε. Ο λόγος για τη Μωβ Μέδουσα (Pelagia Noctiluca). Παρόλο που εδώ και μερικά χρόνια οι μέδουσες αυτές έχουν ενεργή παρουσία στις ελληνικές παραλίες, τώρα σημειώνεται έντονη έξαρση και πρέπει να γνωρίζουμε πώς μπορούμε να προστατευτούμε και τι πρέπει να κάνουμε αν τελικά μας τσιμπήσει;
Η Μωβ Μέδουσα στις ελληνικές παραλίες
Οι θάλασσες της χώρας μας είχαν ανέκαθεν μέδουσες. Οι περισσότεροι συχνά τις αποκαλούν «τσούχτρες» και δεν είναι τυχαίο που η λέξη αυτή έχει τόσο αρνητική χροιά. Η παρουσία τους είναι ανεπιθύμητη στους λουόμενους, ενώ σε μερικούς προκαλεί και έντονη ανησυχία. Ειδικά όσον αφορά το συγκεκριμένο είδος όμως, τη Μωβ Μέδουσα, καλό θα ήταν ακόμη και οι πιο «γενναίοι» να ενημερωθούν. Η οικογένεια Pelagia Noctiluca είναι όντως πιο επικίνδυνη από τις υπόλοιπες. Στη χώρα μας η παρουσία αυτού του είδους άρχισε να γίνεται πιο έντονη τα τελευταία δύο καλοκαίρια. Για αυτό καλό θα ήταν να είμαστε ενημερωμένοι σχετικά με τις σωστές πρώτες βοήθειες και οδηγίες, προκειμένου να γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε αν εμείς ή κάποιος δικός μας άνθρωπος «πέσει στα πλοκάμια τους».
Πόσο επικίνδυνες είναι;
Τελικά ποιος είναι ο βαθμός επικινδυνότητας που έχει το τσίμπημα από μια Μωβ Τσούχτρα; Πολλοί συχνά διερωτώνται αν μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε απειλητικές για τη ζωή επιπτώσεις. Η αλήθεια είναι πως δεν έχουν σημειωθεί ανθρώπινες απώλειες που να οφείλονται στη Μωβ Μέδουσα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορεί να προκαλέσει δυσμενείς συνέπειες άλλου είδους. Πιο συγκεκριμένα, όταν έρθει σε επαφή με το δέρμα μας, τα κνιδωτά κύτταρα (νηματοκύτταρα) που βρίσκονται στα πλοκάμια της εκτοξεύουν δηλητήριο, που προκαλεί τοπικές κυρίως αντιδράσεις, που μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να είναι και γενικευμένες και πιο σοβαρές. Η σοβαρότητα του περιστατικού εξαρτάται αφενός από το πόσο μπόρεσε το πλοκάμι της να ακουμπήσει το δέρμα και αφετέρου από τον χρόνο που παρέμεινε πάνω στο δέρμα.
Μωβ Μέδουσα: Ποια είναι τα συμπτώματα από το τσίμπημά της;
Σε περίπτωση που έρθετε σε επαφή με μια Μωβ Μέδουσα, υπάρχουν συγκεκριμένα συμπτώματα που πρέπει να αναμένετε. Ειδικότερα, θα παρατηρήσετε άμεσα έναν ερεθισμό, αλλά και ερυθρότητα της περιοχής την οποία ακούμπησε το πλοκάμι της. Επίσης είναι πολύ πιθανό να σημειωθεί αίσθηση καψίματος και πρήξιμο στο σημείο.
Σπανιότερα δεν αποκλείεται να παρατηρηθούν και πιο σοβαρές επιπτώσεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται δερματικά εξανθήματα (κνιδωτικό εξάνθημα), αλλά και καρδιο – νευροτοξικές επιδράσεις όπως υπόταση, αγγειοοίδημα και διαταραχές επικοινωνίας και συνείδησης. Φυσικά όλα αυτά συνεπάγονται την ανάγκη άμεσης μεταφοράς σε κάποιο νοσοκομείο.
Τα συμπτώματα που θα πρέπει να σας θορυβήσουν είναι:
- Χαμηλή πίεση
- Εμετός – Τάσεις ναυτίας
- Διάρροια
- Ταχυκαρδία
- Κεφαλαλγία
- Δύσπνοια
Μπορεί να προκαλέσει κάποια αλλεργία;
Δυστυχώς ναι. Το δηλητήριο που εκτοξεύουν τα πλοκάμια της ενδέχεται να οδηγήσει όντως σε κάποια σοβαρή γενικευμένη αλλεργία. Αυτή περιλαμβάνει την εμφάνιση αλλοιώσεων που μοιάζουν με:
- Αγγειοοίδημα
- Βρογχόσπασμο με έντονη Δύσπνοια
- Μεταφλεγμονώδη υπερμελάγχρωση, στο σημείο επαφής όταν φύγει το αρχικό κνιδωτικό εξάνθημα
Μπορεί να αφήσει σημάδι το τσίμπημα από Μωβ Μέδουσα;
Δεν αποκλείεται η επαφή μαζί της να αφήσει όντως κάποιο σημάδι στο σώμα σας. Συνήθως μιλάμε για τον σχηματισμό ουλών ή υπερμελάγχρωση. Μάλιστα, σε μερικά περιστατικά η υπερμελάγχρωση αυτή δεν φεύγει παρά μόνο μετά το πέρας μερικών ετών. Αυτό οφείλεται στη μωβ χρωστική που περιέχει, την οποία και μεταφέρει στην επιδερμίδα μας. Τα σημάδια αυτά για ορισμένους ενδέχεται να αποτελούν αισθητικό πρόβλημα, αν και δεν υποδεικνύουν κάποιον άλλον κίνδυνο.
Τι πρέπει να κάνω αν με τσιμπήσει Μωβ Μέδουσα;
Σε περίπτωση που εσείς ή κάποιος δικός σας άνθρωπος έρθετε σε επαφή με αυτό το είδος μέδουσας, πρέπει να ακολουθήσετε ορισμένες οδηγίες.
Οι ειδικοί λοιπόν προτείνουν να:
- Βγείτε αμέσως από τη θάλασσα
- Πλύνετε προσεκτικά την περιοχή του τσιμπήματος με άφθονο θαλασσινό νερό, χωρίς να τρίβετε το σημείο αυτό
- Απλώστε στο σημείο του τσιμπήματος (αν είναι διαθέσιμο) ένα μείγμα που θα φτιάξετε μόνοι σας από μαγειρική σόδα με θαλασσινό νερό (με αναλογία 1 προς 1, με στόχο την αλκαλοποίηση της περιοχής που έχει δεχτεί την οξύτητα του δηλητηρίου), ώστε να αποφευχθεί η εξάπλωση της τοξίνης και μετά από 5-10 λεπτά ξεπλύνετε ξανά με θαλασσινό νερό.
- Για να απομακρύνεται σωστά τυχόν υπολείμματα από το δηλητήριο και τα πλοκάμια της, θα πρέπει να περάσετε κάθετα πάνω στο δέρμα της περιοχής μια πλαστική κάρτα (πχ πιστωτική κάρτα). Δείτε εδώ πως ➡️ https://bit.ly/mov-medousa-ti-kano
- Προσοχή αν και θα διαβάσετε στο Ιντερνετ (ακόμη και από ιατρικά website!!) να βάλετε πάγο στην περιοχή για το πρήξιμο και για την ανακούφιση από τον πόνο, αυτό είναι ΛΑΘΟΣ και θα πρέπει να το αποφύγετε. Αντιθέτως αυτό που θα πρέπει να κάνετε είναι να βάλετε ζεστό νερό και ζεστά επιθέματα, διευκολύνοντας έτσι την απενεργοποίηση του δηλητηρίου της μέδουσας
- Επίσης θα πρέπει να προμηθευθείτε από φαρμακείο μια κορτιζονούχο κρέμα τύπου Fucicort και να την εφαρμόζετε στην περιοχή 2-3 φορές την ημέρα
- Εάν έχετε πόνο και κνησμό, τότε θα πρέπει να πάρετε και παυσίπονα και αντιισταμινικά για μερικές ημέρες
Από εκεί και έπειτα, καλό είναι να συμβουλευτείτε Δερματολόγο αν παρατηρήσετε την ανάπτυξη εξανθημάτων. Επίσης αν νιώσετε έντονο πόνο, τάση για έμετο, διάρροια ή ακόμη και προβλήματα αναπνοής, θα πρέπει να επισκεφθείτε κάποιο Νοσοκομείο.
Τι δεν πρέπει να κάνω αν με τσιμπήσει Μωβ Μέδουσα;
Αυτά που πρέπει να αποφύγετε αν σας τσιμπήσει Μέδουσα (ακόμη κι αν κάποιος βιαστεί να σας τα προτείνει), είναι να:
- Μην τυλίξετε το σημείο τσιμπήματος με επιδέσμους
- Μην αγγίζετε το σημείο με γυμνά χέρια, προσπαθώντας να το καθαρίσετε
- Μην χρησιμοποιήσετε ξύδι, οινόπνευμα, αμμωνία και τα ούρα σας!!
- Μην χρησιμοποιήσετε νερό – Προτιμήστε αποκλειστικά θαλασσινό
Μην βάλετε πάγο στο σημείο του τσιμπήματος. Βάλτε ζεστό νερό που είναι εκείνο που απενεργοποιεί το δηλητήριο της μέδουσας.
Πότε πρέπει να πάω στο νοσοκομείο;
Δεν χρειάζεται να επισκεφθείτε κάποιο νοσοκομείο αν σας τσιμπήσει, παρά μόνο να εφαρμόσετε όσα προαναφέραμε. Ωστόσο αυτό δεν ισχύει για τις περιπτώσεις όπου τα συμπτώματα είναι πιο έντονα ή ενδεχομένως παρουσιαστούν επιπλοκές. Τότε πρέπει απαραίτητα να αναζητήσετε ιατρική συμβουλή. Οι εξειδικευμένοι Δερματολόγοι των Κλινικών μας είναι πάντα στην διάθεση σας για να σας βοηθήσουν, είτε με κάποιο online ραντεβού, που μπορείτε να κάνετε από όποιο σημείο της Ελλάδας και εάν βρίσκεστε, είτε από κοντά με ιατρική επίσκεψη στον χώρο μας. Πλήρως ενημερωμένοι και με εμπειρία σε ανάλογα περιστατικά, θα λύσουν κάθε σας απορία και θα σας παρέχουν υψηλής ποιότητας ιατρικές υπηρεσίες.
